Kształtowanie i różnice pokoleniowe w Hiszpanii nie odbiegają znacząco od ogólnych tendencji krajów zachodnich. Historia miała jednak wpływ na czas pojawienia i postrzeganie poszczególnych generacji w hiszpańskim społeczeństwie i na tutejszym rynku pracy. Sprawdź jak Twoja generacja radzi sobie w hiszpańskiej rzeczywistości!
Pokolenie powojenne (wiek 70+)
Zestawienia pokoleń często pomijają marginalny procent żyjących w ich kraju wieloletnich emerytów. W Hiszpanii nadal żyje wielu ludzi urodzonych przed rokiem 1948. Ale Hola Hola! Rutinario! Jak to pokolenie powojenne jak większość z nich urodziła się w trakcie II Wojny Światowej? A no tak! W Hiszpanii liczy się okres wojny domowej, która miała miejsce w latach 1936 – 1939 i dla wielu była „preludium” do II Wojny Światowej, w której, przynajmniej teoretycznie, Hiszpania już udziału nie brała.
Wracając, do pokolenia powojennego. Przetrwało, a raczej przeżyło najtrudniejsze czasy na ziemiach hiszpańskich wśród obecnie żyjących. Mimo ogromnego wskaźnika umieralności niemowląt w tamtym czasie, nadal żyje tu około 6,3 miliona ludzi w tym wieku.
Dla pracodawców wiedza o tym pokoleniu nie jest już istotna. Ludzie Ci już dawno są na emeryturze, ale dla społeczeństwa hiszpańskiego są nadal skarbnicą wiedzy, w jaki sposób zmieniał się świat przez te wszystkie lata.
Życie, brak możliwości i uwarunkowania historyczne nie ułatwiały im funkcjonowania. To pokolenie wykształciło w sobie kulturę wysiłku i poświęcenia. Zarówno na polu rodzinnym jak i zawodowym charakteryzowali i nadal charakteryzują się surowością i pracowitością.
Baby Boom (wiek 50 – 69)
Widoczny na świecie Baby Boomer demograficzny, w Hiszpanii przyszedł nawet do 50 lat później. Aktualna populacja zaliczana do tej generacji to aż 12,2 miliona ludzi i jest to pierwsze pokolenie, które żyło od urodzenia w czasach pokoju, ale nie spokoju (reżim Franco, „zimna wojna”).
Wychowani przez surowych rodziców, znających niestabilność czasów II Wojny Światowej. Doceniają stabilność zatrudnienia i potrafią poświęcić się pracy. Mają ogromną niechęć do ponoszenia ryzyka. Postrzegani przez młodsze pokolenia jako głos doświadczenia w społeczeństwie.
Technologicznie doświadczyli narodzin i zmian telewizji, pojawienie się elektrycznej pralki, faksu, komórek, komputerów i Internetu.
Wartości życiowe
Największą wartością życiową dla pokolenia Baby Boomer jest życie rodzinne. Często posiadają dużą rodzinę z którą lubią spędzać czas. W życiu towarzyszyły im raczej ideały, niż pieniądze. To dzięki ich pracy mamy wypracowane obecne prawa socjalne.
W stosunku do kolejnych pokoleń jest do najbardziej domatorska generacja w Hiszpanii. Wolą spędzić czas w domu niż na mieście i nie szukają nowych zajęć rekreacyjnych. Mimo to lubią komfort materialny i możliwość wydania większej sumy na luksusy. W końcu to pierwsze pokolenie, które mogło pozwolić sobie na kupno samochodu czy wyjazd na wakacje.
Stosunek do pracy
Hierarchia i piramidalny system pracy (i edukacji) uważają za główny silnik społeczny. Liczy się stabilność zatrudnienia i stały dochód. To w połączeniu z niechęcią do ryzyka powodowało długoterminowe miejsca pracy w tej samej firmie, często bez awansów.
Motywacja do pracy nie ma dla nich znaczenia, gdy w grę wchodziło bezpieczeństwo jej zachowania, a dzięki temu utrzymania poziomu życia.
Pracownicy z tej generacji cechuje wielki szacunek do struktur korporacyjnych i przełożonych w firmie. Zaangażowani w pracy, lojalni wobec pracodawcy i świetnie w współpracy zespołowej.
Stosunek do konsumpcjonizmu
Nauczeni przez życie potrzeby utrzymania pewnego poziomu życia i oszczędności. Baby Boomers choć zdolni finansowo do dawania sobie luksusów, bardzo powoli podejmują decyzje zakupowe. Dodatkowo są bardzo lojalni wobec marki. (Znamy to doskonale z Polski, gdzie nasi dziadkowie nie wyobrażają sobie kremu innego niż Nivea, czy szamponu Head and Shoulders.)
Źródła informacji
Hiszpania jest krajem czytającym. Nie dziwi więc, że najliczniejsze pokolenie dużo czyta, zarówno prasy jak i powieści oraz co ciekawe – książek o samodoskonaleniu. Większość tego pokolenia nie mogła sobie pozwolić na dłuższą edukację szkolną, ale starają się samodzielnie nadrabiać swoje braki.
Bez dostępu do mediów cyfrowych (i audiowizualnych) w młodości, przywykli do czerpania informacji z prasy i radia. W telewizji hiszpańskiej najczęściej wybierają programy konkursowe, wiadomości, filmy dokumentalne i polityczne. Wraz z wiekiem i zamartwianiem się o zdrowie zaczęli interesować się też światem cyfrowym. Dzisiejszych przedstawicieli pokolenia Baby Boom w internecie, można spotkać głównie na Facebooku, Google+ i Twitterze.
Istotne wprowadzone zmiany
Wypracowane prawa socjalne to nie jedyny istotny postęp społeczeństwa. Potrzeba rąk do pracy zagoniła do uzyskania dochodu również kobiety. Choć pracownice z tego pokolenia nie zajmują stanowisk kierowniczych i pracują na nierównych warunkach w stosunku do mężczyzn, to otworzyły kolejnym pokoleniom kobiet drogę do karier zawodowych.
Generacja X (wiek 38 – 49)
Podobnie jak w wypadku Baby Boomersów, Generacja X w Hiszpanii pojawiła się znacznie później. Związane było to reżimem generała Franco i opóźnionym otwarciem politycznym w stosunku do innych krajów zachodu. Hiszpańska populacja tej generacji liczy 9,3 miliona jednostek.
Historycznie był to też czas nasilenia działań terrorystycznych ETA, walczących o wolność dla Kraju Basków i odsunięcie od władzy członków „Opus Dei” (dopuszczonych wcześniej przez generała Franco). Pod przywództwem Suareza, Hiszpania przeszła reformy polityczne i zmodernizowała gospodarkę pod ówczesne wymogi światowe.
Wartości życiowe
Generacja X miesza w sobie część wartości z poprzedniego jak i kolejnych pokoleń. Analogowe dzieciństwo i cyfrowa dojrzałość wyzwoliła potrzebę kreatywności, przy zachowaniu zakorzenionych sztywnych reguł.
Otaczający ich rosnący kapitalistyczny świat, pozwolił na wykorzystanie ich umiejętności poświęcenia się pracy podobnie jak ich rodzicom, ale to pokolenie ma już motywację w postaci wzrostu społecznego, akumulacji bogactwa i samodoskonalenia. Sprzyjały temu zmiany ekonomiczne, które spowodowały też walkę o każdą pracę na rynku.
To pokolenie dążyło za wszelką cenę do triumfu, a kobiety stały się częścią ekonomicznej machiny. Choć wysoki ich odsetek nadal zajmował się domem (z własnego wyboru lub pod presją rodziny).
Stosunek do pracy
Generacja X jest obecnie największa na rynku pracy i to ona zajmuje w Hiszpanii kierownicze stanowiska. Odnajdują się w hierarchii korporacyjnej, choć czasami rozważają też własną działalność gospodarczą. Możliwość rozwoju w ramach tej samej firmy znacząco hamuje jednak dokonywanie zmian w życiu zawodowym.
Zakończenie zimnej wojny, który towarzyszył wejściu tej generacji na rynek pracy, powodowało ogromną niepewność. Byli znacznie lepiej przygotowani pod względem wykształcenia. Zadbali o to ich rodzice, którzy znacząco wydłużyli czas „dzieciństwa” i od najmłodszych lat uwzględniali opinię dzieci w gronie rodzinnym. Efektem tej zmiany podejścia jest podążanie za rozkazami szefa w pracy, podobnie jak za rodzicami w domu, przy jednoczesnej umiejętności bojkotowania klasycznych modeli biznesowych.
Generacja X to stabilni pracownicy, potrafiący pracować w zespole i utrzymać zaufanie w relacjach z innymi. Atrakcyjnym przywódcą jest dla nich osoba z umiejętnościami nauczania.
Stosunek do konsumpcjonizmu
Generacja X żyła pełną życia w złotej erze konsumpcjonizmu. Czuła przy tym potrzebę materialnego okazywania swoich sukcesów, poprzez zakup gadżetów, wycieczek czy nieruchomości. Statystyczny przedstawiciel tego pokolenia w Hiszpanii posiada do 6 mieszkań!
Pozwalanie sobie na luksusy nie jest jednoznaczne z impulsowym kupowaniem. Podejmowane decyzje zakupowe są powolne i przemyślane, ale nie tak bardzo jak ich rodziców. Ważnym elementem są rekomendacje przyjaciół, ale też reklamy w telewizji.
Czas poza pracą lubią spędzać z przyjaciółmi i rodziną w restauracjach i barach.
Źródła informacji
Głównym źródłem informacji jest telewizja, prasa i radio.
Zaakceptowali istnienie Internetu. W mniejszym czy większym stopniu korzystają z niego w celach społecznych, handlowych i zawodowych. Kochają jednak wolność od świata cyfrowego i życie jak w latach 90, gdy technologia nie była jeszcze tak rozwinięta.
Istotne wprowadzone zmiany
Za ich życia wprowadzono komputer, jako standardowe narzędzie pracy.
Niepewna i zmieniająca się sytuacja ekonomiczna sprawiła, że to pokolenie ma najlepsze wykształcenie w Hiszpanii. Studiowali coraz więcej, dokształcali się również po ukończeniu Uniwersytetów. Jednym z najpopularniejszym segmentem edukacji w tym pokoleniu jest MBA.
Generacja Y (wiek 25 – 37)
Na świecie coraz bardziej doceniane i wchodzące na coraz wyższe stopnie kariery pokolenie Y. A w Hiszpanii ogromnie krytykowane. „Igreki” trafiły na olbrzymią trudność w okresie wejściu na rynek pracy. Powodem był kryzys ekonomiczny w 2008 roku, który w tym kraju znacząco odczuli wszyscy i nadal starają się z niego podnieść.
Inaczej niż w Stanach Zjednoczonych, gdzie krach dotknął głównie sektor bankowy, w Hiszpanii pękła wieloletnia bańka spekulacyjna na rynku nieruchomości. Kryzys oficjalnie trwał od 2008 do 2014, jednak do dzisiaj społeczeństwo hiszpańskie walczy z jego efektami i prawie 16% bezrobociem wśród wszystkich zdolnych do pracy.
Próba szybkiego dorównania poziomowi życia swoim rodzicom posunęła generację Y do porzucenia edukacji jak tylko znalazła się praca. Najczęściej w okresie szkół średnich. Wielu z pośród 7,2 miliona tego pokolenia nie ma nawet wykształcenia średniego, a pracę jako młodsi stracili w pierwszej kolejności. Bezrobocie wśród tych roczników przekracza 20%.
Dochodzi do tego jeszcze odrealnione od wymogów przyszłych pracodawców wykształcenie osób, które postanowiły dokończy szkoły i studia. W efekcie 25-32 latkowie w Hiszpanii nie mają szans na stałą pracę, a nawet zdobycie doświadczenia zawodowego w swoim zawodzie. Normą jest 30-letni magister prawa, chemii, czy historii pracujący jako kelner, czy jak się poszczęści w hotelowej recepcji.
Wartości życiowe
Pokolenie Y traktuje swoje szczęście priorytetowo. Poprzednie grupy społeczne i ich kulturę pracy, postrzega jako pracoholizm i nie chcą powielać ich braku równowagi między pracą, a życiem prywatnym. Stąd postrzegani są jako leniwi indywidualiści, którzy znacząco zawyżają swoją wartość.
Wejście na rynek pracy w dobie kryzysu spowodował dodatkowo nieufność w system i wszystko to co zakorzeniły poprzednie grupy społeczne. Większość tej generacji nawet w poglądach politycznych jest liberalna.
Pierwsza generacja całkowicie cyfrowa i do tego globalna, spowodowała przejęcie części wartości od rówieśników z zagranicy. Nie wyobrażają sobie życia bez internetu i świetnie adoptują się w coraz szybszym rytmie życia i zmianach technologicznych. Niestety nie ma dla nich miejsca na hiszpańskim rynku pracy.
Stosunek do pracy
Ogromna liczba zdolnych do pracy nadal nie może znaleźć swojego miejsca na rynku. Zamartwiają się, że nie odnajdą się na szczęśliwie znalezionym stanowisku, że stracą motywację.
Sens wykonywanej pracy i jej społeczny wpływ jest dla nich ważniejszy niż pensja. Nie szanują, nie uznają, struktur hierarchicznych w firmie i nie odnajdują się w sztywno narzuconych godzinach pracy. Jako dzieci byli słuchani i nagradzani, czego teraz wymagają od pracodawcy. Doceniają jednak doświadczonych przywódców, którzy sprzyjają współpracy i elastycznej kulturze korporacyjnej.
Szanują wiedzę i wiarygodność. Dużo bardziej angażują się w prowadzone przez siebie projekty. Lubią podejmować decyzje i mają znacznie większą tolerancję na wystąpienie awarii.
Utrata sensu danej pracy jest najczęstszym powodem szukania nowej i nie boją się tej zmiany. Są bardziej przedsiębiorczy i chętniej otwierają własne firmy, zwłaszcza po zdobyciu już doświadczenia korporacyjnego.
Większość kobiet tego pokolenia chce lub już pracuje, także na wyższych stanowiskach. Ani małżeństwo, ani pojawienie się nowego potomka nie jest dla nich wystarczającym argumentem by zrezygnować z rozwoju zawodowego.
Stosunek do konsumpcjonizmu
Zakupy luksusów dokonują w Internecie. To tam też szukają informacji o nich i stykają się z reklamami. Decyzje podejmują szybko, ale lubią też śledzić marki i ich produkty. Wymagają przy tym by firma była uczciwa i miała przejrzysty system funkcjonowania.
Źródła informacji
Pokolenie, które porzuciło wszystkie tradycyjne media na korzyść Internetu. Radia, pracy i telewizji po prostu nie lubią. Nie interesują się wiadomościami i nie czują potrzeby czytania i pogłębiania informacji, które docierają do nich z sieci społecznościowych.
Kochają filmy i seriale, ale tylko wtedy, kiedy mogą je oglądać w dowolnym momencie.
Istotne wprowadzone zmiany
Internet jest ich naturalnym środowiskiem. Wprowadzają cyfryzację w każdym aspekcie życia. Od kontaktów międzyludzkich, załatwianiem spraw urzędowych (co w Hiszpanii dopiero raczkuje), po wszelaką rozrywkę.
Wprowadzili i dalej popularyzują w społeczeństwie hiszpańskim zdrowy styl życia, zdrowe odżywianie i dbanie o ekologię.
Generacja Z (wiek 10 – 24)
Generacja Z dopiero się krystalizuje na świecie i nie ma jeszcze wielu o niej opracowań. Co ciekawe Hiszpanie, o liczącej 7,8 miliona populacji, już zaczynają się rozpisywać i mają wiele do powiedzenia.
Wartości życiowe
Pokolenie Z nie zna świata bez Internetu, codziennie spędza ponad 10 godzin online, a nowości technologiczne obsługuję niemal intuicyjnie.
Nauczeni przykładem swoich nieco starszych kolegów z generacji Y podejmują świadome decyzje w wyborze edukacji, aby mieć szanse na rynku pracy, który już planują zmieniać pod siebie. Ocenia się, że pierwszą pracę mają już wieku 16-18 lat, a ponad 70% będzie prowadziło własną firmę.
Uczą się szybko, są samoukami. Uzupełniają swoją wiedzę szkoląc się online. Skupiają się na naukach ścisłych zamiast humanistycznych. To w połączeniu z uproszeniami językowymi, którymi posługują się w sieci, doprowadza do zauważalnej „luki” w umiejętnościach konstruowania poprawnej wypowiedzi, czy to ustnej czy pisemnej.
Generacja Z kwestionuje wszystko i jest przy tym bezpośrednia. Pozwala to pruć jej do przodu ze swoimi pomysłami i nie utknąć w miejscu, z czym problem mają poprzednie generacje. Wypracowana u nich od dziecka wielozadaniowość zmniejsza zdolność koncentracji i trudniej zwrócić ich uwagę. Choć większość patrzy na nich jak na egocentrycznych indywidualistów, są dużo bardziej bezinteresowni i zależy im na środowisku i ludziach. Dlatego angażują się w życie społeczne i zawodowe.
Z niezrozumieniem spotyka się ich nonkonformistyczne podejście do życia i zakładania, a raczej chęć niezakładania rodzin.
Stosunek do pracy
Średni wiek rozpoczęcia działalności w tym pokoleniu już spadł z ogólnej średniej 35 lat do 24 lat. Większość nie należy do rynku pracy, ale już na etapie szkoły kształtują swoją karierę zawodową. Sami wyszukują i tworzą nowe możliwości zawodowe, szczególnie w ramach internetu. Ideałem jest przeobrażenie hobby w zarobek. Wiedzą, że w ich pokoleniu nie liczą się znajomości i dobre urodzenie, tylko talent i umiejętności. W firmach nie uznają autorytetów tylko ze względu na ich pozycję.
Bezrobocie, pośród tych wiekowo zdolnych już do pracy, przekracza obecnie 25%. Najmłodsi pracownicy szukają elastycznej pracy na odległość, pozwalającej im wykorzystać wielozadaniowość i swobodę organizacji pracy. Kreatywni, z łatwością dostosowują się do nowych warunków i mają świadomość nowych realiów pracy w tym mobilności geograficznej.
Zarzuca się im niezdolność do koncentracji, szczególnie jeśli długo nie widać efektów ich pracy. Już na starcie znacznie przewyższają w wiedzy i znajomości technologicznych swoich poprzedników i chętnie się w tym zakresie samodzielnie dokształcają.
Stosunek do konsumpcjonizmu
Zakupów dokonują przy użyciu kilku kanałów. Nie stronią od bezpośredniego kontaktu z markami. Doceniają indywidualne podejście do klienta, dzięki któremu czują się unikalni i łatwiej podejmują decyzje.
Źródła informacji
Ich życie kręci się wokół technologi, studiują, czytają i oglądają wszystko online. Nie ufają tradycyjnemu systemowi edukacji, bo dużo szybciej docierają do informacji niż ich nauczyciele.
Ulubione miejsca w internecie to Instagram, Snapchat i YouTube.
Istotne wprowadzone zmiany
Generacja Z dopiero raczkuje, ale w Hiszpanii widać już jej pierwsze wprowadzone w społeczeństwie zmiany. Prócz tego, ze są globalni i bardziej technologiczni, to też „między-rasowi”. Wśród poprzednich pokoleń żyło ok. 1 miliona obcokrajowców. Pokolenie Z ma ich już ponad 5 milionów w Hiszpanii.
Źródła:
- Alberto Iglesias Fraga, Diferencias entre los Baby Boomers y cada una de las generaciones X, Y y Z, „TICbeat”, 28 stycznia 2018, [dostęp: 26 grudnia 2018].
- Andrea Núñez-Torrón Stock, ¿Cómo utilizamos Internet las distintas generaciones? (infografía), „TICbeat”, 16 listopada 2016, [dostęp: 26 grudnia 2018].
- Begoña González Arango, Diferencias entre Baby Boomers y las generaciones XYZ, „Begoña González”, 4 kwietnia 2017, [dostęp: 26 grudnia 2018].
- ¿Cuáles son las diferencias entre los Baby Boomers y los Millennials en el mundo del trabajo?, „Universia España”, 27 kwietnia 2018, [dostęp: 26 grudnia 2018].
- Edurne Concejo, Descubre a qué generación perteneces según tu fecha de nacimiento, „La Vanguardia”, 9 kwietnia 2018, [dostęp: 26 grudnia 2018].
- George Beall, Las ocho principales diferencias entre los 'millennials’ y la 'generación Z’, „HuffPost”, 17 lipca 2017, [dostęp: 26 grudnia 2018].
- Maciej Bernatowicz, Hiszpania : fiesta dobra na wszystko, Warszawa 2017.
- Mayte Rius, Así vemos el trabajo según la edad, „La Vanguardia”, 2 kwietnia 2016, [dostęp: 26 grudnia 2018].
- Vinika D. Rao , Henrik Bresman, Parecidos y diferencias de las generaciones X, Y y Z: así ven la vida y el trabajo, „Harvard Business Review”, 31 października 2010, [dostęp: 26 grudnia 2018].
